صبح امروز، با صدای زنگِ تلفن بیدار شدم. تلفن را برداشتم. خانمی مودبانه شروع کرد به احوال‌پرسی. بعد گفت که فلانی از رادیو جوانان هستم. می‌خواستم نظر شما را در مورد سفر مایک پمپئو به کابل، در برنامه داشته باشیم. پرسیدم چه وقت؟ گفت: «فرقی نمی‌کند، الان یا پس از وقفه‌ای کوتاه، پانزده دقیقه دیگر.»
می‌خواستم همان لحظه، حرفهایم را بزنم. یک‌باره به ذهنم خطور کرد که مسئله علمی که نیست. یک مسئله سیاسی است. اطلاعات من، مربوط به دیشب است. در دنیای شتابان امروزه، این اطلاعات نسبتا کهنه است و تحلیلی که برمبنای آن صورت می‌گیرد، دقیق نیست. من از دیشب تا حالا خواب بودم. تحولات سیاسی کشور که خواب نبودند. گفتم پانزده دقیقه دیگر در خدمت هستیم.
شروع کردم به جست‌وجوی اخبار. در قدم اول چشمم به بیانیه‌ی وزارت خارجه امریکا افتاد که گفته بود:
«در سال جاری امریکا یک میلیارد دلار از کمک‌های خود به افغانستان را قطع می‌کند و در سال ۲۰۲۱ ممکن است یک میلیارد دیگر را نیز قطع کند. در عین حال، محدوده همکاری‌های خود را با دولت افغانستان، به‌خاطر ناکامی در رهبری حکومت، مورد بازنگری فوری قرار می‌دهد.»
حکایت دولت‌مردان افغانستان نیز مثل همین خواب‌آلودگی است. تصمیمسازان و تصمیم‌گیران سیاسی افغانستان نوزده سال است که از خواب غلفت بیدار نمی‌شوند یا به‌گونه‌ای خواب‌آلود براساس پیش‌فرض‌ها و باورهای نادرست، اطلاعات کهنه و سلیقه‌های شخصی خود، ناآگاهانه و غیر مسئولانه تصمیم می‌گیرند و عمل می‌کنند. تحولات را مورد توجه قرار نمی‌دهند. لحظه‌ای نمی‌اندیشند که اقبال جامعه جهانی به هر دلیلی، به افغانستان یک فرصت تاریخی است؛ باید آن را با اهتمام ویژه، غنیمت شمرد؛ ولی این فرصت تاریخی برای همیشه نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: افغانستان؛ راه دشوار آزادی و دموکراسی
واقعیت اما کاملا برعکس است. دولت‌مردان افغانستان، هر سال، هر ماه، هر روز و هر لحظه، این فرصت تاریخی را به‌خاطر بی‌کفایتی و سوءمدیریت، دارند از دست می‌دهند. متوجه نیستند که دنیا برای همیشه، تاوان باورهای نابخردانه، تصمیم‌های غیرعاقلانه و عمل‌کردهای غیرمسئولانه آن‌ها را نمی‌پردازند. جامعه جهانی و کشورهای کمک کننده عمده، از این وضعیت اسف‌بار به معنای واقعی به تنگ آمده‌اند. این مردم بینوا و مظلوم افغانستان هستند که با درد استخوان‌سوز فقر، تاوان این اشتباهات مهلک را می‌پردازند.
قطع کمک‌های ایالات متحده، گفت‌وگوهای مستمر آن‌ها با طالبان و به صورت کلی، ناامیدی شرکای بین‌المللی ما، از روند موکراسی‌سازی و کارآمدی دولت در افغانستان، همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و آینده نظام را با ابهام مواجه می‌کند. قضاوت‌ها و تحلیل‌های موردی، منطقه‌ای، قبیله‌ای، جناحی و متوهمانه، در این مورد، بسیار کودکانه است.
دولت‌مردان ما، اگر همین امروز از خواب غفلت بیدار نشوند، فردا بسیار دیر و پشیمان کننده است.
